به گزارش روابط عمومی موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، نشست نقد و بررسی کتاب «طرحریزی کسب و کارها» سهشنبه (۲۲ مهرماه) با حضور حسین وظیفهدوست و هرمز مهرانی بهعنوان منتقدان و محمدرضا حمیدیزاده نویسنده کتاب در موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار و به صورت زنده از صفحه اینستاگرام این موسسه پخش شد.
در ابتدای جلسه محمدرضا مهدیراد بخشهایی از کتاب را خواند و گفت: از اهداف این کتاب، تبیین در تسریع تعامل مطلوب میان کسب و کارها با محیط های نهادی و فنی است. لازمه برقراری و تداوم تعامل، داشتن مدلها، الگوها و تابلوهای برنامهریزی شده برای کسب و کارهای خود است. عضویت کارآفرینان در این تعاملات به تعیین مرز و حدود اشتیاق آنها برای بهرهگیری از دانش و بصیرت در کسب و کار خود برمیگردد.
سپس حمیدیزاده، نویسنده کتاب به فصلهای گوناگون کتاب اشاره کرد و گفت: استراتژی و برنامهریزی سیستمی، برنامهریزی و سیستمسازی، مدلها و رویکردهای کسب و کار، طرحریزی و مدلهای کسب و کار، فنون طراحی، مدلهای بلوغ، ارزیابی وضع موجود، چشمانداز و آیندهنگاری، بررسی و تحلیل محیط، تدوین استراتژی، برنامهها، برنامهریزی و تغییر، الگوی تدوین، ارزیابی و کنترل برنامهها فصلهای کتاب را تشکیل میدهند.
وی افزود: کسب و کارها بر پایه فرهنگ، شناخت و اخلاق شکل میگیرند، تابع دستگاه شناختی فرد و هیات موسسان آن هستند. فرهنگ متشکل از مجموعه روشها، معیارها، سازوکارها، فرایندها و نقشههای دانشی است که درصدد راهبری انسانها، نهادها و جامعه برای ایفای نقش کلیدی در ایجاد ارزش افزوده و خلق سعادت بنگاههای اقتصادی با رعایت منافع ملی برمیآید.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی افزود: نوآوری بنگاههای کسب و کار شرط لازم برای حصول اطمینان از موفقیتآمیز بودن تصمیمهایی است که راهبران آن در شرایط ریسک و نااطمینانی در پاسخ به تغییرات مداوم محیطی و انتظارات مخاطبان در زمان مناسب مطابق مدل کسب و کار خود اتخاذ میکنند. تدوین مدلهای بسیار متنوع کسب و کارها برای تحقق چشمانداز آنها و نیل به تعالی بنگاهها ضروری است. تفکر راهبردی و سیستمی نقش بارزی در پیشبرد اهداف کسب و کارها ایفا میکنند. کسب و کارهایی در رقابت کارآمد هستند که قادر به پاسخگویی سریع به تقاضاهای مخاطبان پر چالش باشند و همواره خود را با وضعیت بهینه انطباق دهند.
وی با اشاره به اینکه شایستگی، فرآیندی پویا است، افزود: این فرآیند با روند ارزشآفرینی به بنگاهها امکان میدهد مهارتهای فرآیندهای اجرایی، مواد ورودی و داراییهای خود را به صورت کارا به کار گیرند. مزیت چالشی در کنار برنامهریزی راهبردی و سیستمی کسب و کارها ترکیبی از عواملی را مطرح میکند که به بنگاهها، توانمندی سرآمدی در مزیت رقابتی را میدهد. سرچشمه مزیت چالشی را میتوان منابع و قابلیتهای نهادها، کسب مزیت در اجرای راهبردها، کیفیت عملکرد، بهرهگیری از زمان، نوآوری و خلاقیت ذکر کرد. پایدار بودن در مزیت و توانمندی اجرای چشماندازها از منابع محور بودن شایستگیهای اصلی نشأت میگیرد. شایستگی، ترکیب مهارتها، دانش و رفتارهای متعهدانه است که در افراد، سیستمها، فرآیندها و ساختارهای بنگاهها نهادینه میشوند.
این کتاب به تصنیف شبیهتر است تا تالیف
سپس وظیفهدوست گفت: بیشتر کتابهای حوزه مدیریت ترجمه است و تالیف جایگاهی در کتابهای مدیریت ندارد اما از آنجایی که کتاب «طرحریزی کسب و کارها» تالیف است نشان میدهد که زحمات بسیاری برای انتشار آن کشیده شده است. جای چنین کتابهایی در حوزه مدیریت و کسب و کار خالی بود. کتابهایی که کسبوکار را بومیسازی کند بسیار انگشتشمار است و باید بیشتر در این زمینه کار کنیم.
وی افزود: این کتاب به دلیل رویکردی که مورد استفاده قرار گرفته بنیادی تفضیلی دارد و میتوان به نوشتههای آن اکتفا کرد. کتاب در زمینه کسب و کار راهنمایی کافی ایجاد کرده و دستهبندی مناسبی را ارائه داده است. هدف اصلی کتاب شکافتن، توصیف و تبیین دانش طرحریزی کسبوکارها است و با رویکرد بنیادی تفسیری به جنبههای طرحریزی کسبوکارها، مدلها و برنامهریزی استراتژیک میپردازد.
وظیفهدوست ادامه داد: رفرنسهایی که مولف به کتابهای خود ارائه داده کتاب را در حد تصنیف بالا برده و ارزش آن را دو چندان کرده است. این کتاب به تصنیف شبیهتر است تا تالیف اما به منبعنویسی کتاب ایراد داردم. شیوه منبعنویسی باید از یک رویه برخوردار باشد. کتاب کاربر غیردانشگاهی ندارد و بیشتر زبان دانشگاهی دارد. جلد کتاب بسیار شیوا با خواننده سخن میگوید.
رئیس انجمن علمی بازاریابی ایران افزود: پرسشهایی که در انتهای فصلها آمده کار بسیار ارزشمندی است و میتواند بسیار کاربردی باشد. اگر کتابهای حوزه کسب و کار به سمت بومیسازی برود میتواند فضای کسب و کار را تحت تاثیر قرار بدهد. همچنین مدلهای بلوغ و کسب و کار در این کتاب جزو برجستهترین بخشهای کتاب تلقی میشود که اگر مخاطب اهل فن باشد میتواند به کارگشایی برای شرکت خود دست پیدا کند.
وی افزود: انجمن علمی پویاییشناسی سیستمها و انجمن مدیریت راهبردی ایران نوشتههای کتاب را تایید کردهاند و این نشاندهنده تحسین نویسنده است. اما جای این پرسش در کتاب خالی است که چرا باید ما بیش از اینکه روی طرحریزی تمرکز کنیم به سمت برنامهریزی استراتژیک حرکت کردهایم.
مطالب کتاب با سرفصلهای مصوب وزارت علوم تطبیق ندارد
سپس هرمز مهرانی نیز در سخنانی کوتاه گفت: اینکه دغدغه نگارش چنین کتاب را داشتهاید جای قدردانی دارد اما به چند نکته اشاره میکنم. کتاب به جای اینکه تخصص باشد جنرال است و برای مدیریت کسب و کار هم میتوان از مطالب آن استفاده کرد اما اگر برای «بیزینس پلن» (نقشه تجاری) کتاب دیگری ترجمه میکردید بهتر بود و به سمت تخصصیترشدن میرفت.
وی افزود: مطالب این کتاب با سرفصلهای مصوب وزارت علوم تطبیق ندارد و اگر در پیشگفتار کتاب مخاطبان هدف را دقیقتر مشخص میکردید کتاب کاربردیتر میشد. همچنین اگر مطالب کتاب سادهتر نوشته میشد بهتر بود و دانشجوی کارشناسی ارشد با این کتاب ارتباط بیشتری برقرار میکرد.
حمیدیزاده در پاسخ به سرفصلهای مصوب وزارت علوم گفت: من در نگارش این کتاب به سرفصلهای وزارت علوم نگاه کردهام اما بر این باورم که سرفصلهای وزارت علوم غلط است من سبک نگارشی خودم را داشتهام و تمام سرفصلهای کتاب را خودم تعیین کردهام. مدل منظومهای در این کتاب ساخت بومی و دستساز من است. باید یاد بگیریم بنا به استراتژیکها دیدگاههای خود را تغییر بدهیم.
سرایی، مدیر انتشارات ادیبان روز نیز در جملاتی کوتاه به کادر ترجمه در انتشارات اشاره کرد و گفت: هر کتابی که منتشر میشود میزان کیفیت ترجمه را میسنجیم و هیاتی تشکیل دادهایم تا ترجمههای کتابها را بررسی کنند.